Jakie korzyści dla rozwoju dziecka mają podróże?
Podróże kojarzą nam się zwykle z piękną pogodą, z odpoczynkiem, z poznawaniem nowych ludzi, zwiedzaniem ciekawych miejsc, próbowaniem nowych smaków… Można wymieniać w nieskończoność, tak czy owak – zazwyczaj mamy bardzo pozytywne skojarzenia. Wyjeżdżając, regenerujemy ciało i duszę, czerpiemy z tego mnóstwo korzyści, doznajemy wielu przyjemnych uczuć.
Dziecko jest takim samym człowiekiem jak osoba dorosła, a uczęszczanie do żłobka, przedszkola czy szkoły może być równie wyczerpujące jak praca dla dorosłego. Maluch podczas wykonywania codziennych czynności – zabawy, nauki, odrabiania lekcji, obserwowania świata, zużywa mnóstwo energii. Dlatego też od czasu do czasu potrzebuje odpocząć i ponownie „naładować baterie”.
Pamiętajmy również, że rozwój intelektualny dziecka nie odbywa się tylko podczas pobytu w przedszkolu czy szkole. Na wakacjach maluch może chłonąć wiedzę jak gąbka. Będąc w ruchu, dużo lepiej się rozwija, szybciej myśli i zapamiętuje. Wiele badań psychologicznych potwierdza, iż wyjazdy pozytywnie wpływają na rozwój systemów mózgowych i wzrost inteligencji u dziecka. W mózgu wyzwalana jest dopamina, oksytocyna oraz opioidy, które w doskonały sposób poprawiają nastrój malucha, sprawiając jednocześnie, że lepiej radzi sobie on ze stresem. Natomiast IQ wzrasta wraz z pobudzeniem procesów w płacie czołowym, co związane jest ze zmianą miejsca, otoczenia przez dziecko. Zwiększają się wtedy funkcje wykonawcze – regulacja uwagi, regulacja stresu oraz umiejętność lepszego planowania i uczenia się. Jak wykazują badania, nawet 20 minut spędzone na łonie natury, pozytywnie wpływa na poziom uwagi i koncentracji u malucha. Wszystkie nowe doświadczenia, bodźce, których dziecko doświadcza podczas wyjazdu, działają na jego mózg jak odżywka.
Podróże w doskonały sposób mogą zaspokoić dziecięcą, często „nieskończoną”, potrzebę ruchu. Podczas zwiedzania, pływania czy biegania po plaży, maluch ma okazję w konstruktywny sposób rozładować napięcie, spożytkować swoją energię, zamiast kumulować je w sobie i rozładowywać w nieakceptowany społecznie sposób.
Wyjazdy są świetną okazją do rozbudzenia w dziecku pasji. Zwiedzając ciekawe miejsca, obserwując nowe rzeczy, sytuacje, poznając nowych ludzi – maluch ma doskonałą możliwość do wejścia w rolę badacza i odkrycia swoich zainteresowań. Warto w tym czasie pozwolić dziecku poznawać, dotykać, rozbudzać swoją wyobraźnię i zadawać dużo pytań – to rewelacyjnie wpływa na jego rozwój poznawczy. Liczba bodźców, jakie maluch w tym momencie otrzymuje sprawia, że staje się on bardziej kreatywny, wrażliwy i otwarty na świat i nowe sytuacje.
Bez wątpienia wielką korzyścią, jaką niosą za sobą podróże, jest rozwój społeczny. Dziecko, poznając nowe osoby, będąc w nowych miejscach, uczy się lepiej radzić sobie z wieloma sytuacjami, nabiera odwagi, ćwiczy umiejętność konwersacji. Wszystko to po powrocie do codzienności, procentuje i w doskonały sposób przekłada się na lepsze funkcjonowanie dziecka w grupie rówieśniczej.
Wyjazdy to również wspaniała okazja do zrobienia tego na co, zwykle rodzicom, w natłoku codziennych spraw, brakuje czasu, a mianowicie – do uważnego spędzenia wspólnych chwil z dzieckiem. Dorośli nie muszą myśleć wtedy o pracy, o domowych obowiązkach, mogą odciąć się w pełni od wszelkiego typu rozpraszaczy i całą swoją uwagę poświęcić dziecku. Mają wreszcie okazję do zatrzymania się, wzmocnienia więzi z maluchem i lepszego poznania siebie nawzajem. Wszystko to w bardzo pozytywny sposób wpływa na rozwój emocjonalny dziecka. Dzieci, których łączy z rodzicami relacja bezpieczna chętniej poznają świat, otoczenie, uczą się nowego. Otwartość na potrzeby malucha, reagowanie na jego komunikaty i pielęgnowanie bezpiecznej relacji to podstawa rodzicielstwa bliskości. Od tego zależeć będzie to, czy w dorosłości nasze dziecko będzie umiało kochać, ufać i cieszyć się życiem. Podróż z maluchem jest ku temu okazją.
Każdy wyjazd jest dla dziecka wspaniałą, cenną lekcją, taką, której nie sposób przeprowadzić na żadnych zajęciach przedszkolnych czy szkolnych. Niewątpliwie, wszelkie korzyści wynikające z podróżowania przekładają się na rozwój młodego człowieka i umiejętności radzenia sobie w wielu sytuacjach, zarówno teraz jak i w przyszłości.
Ewa Sękowska-Molga
Psycholog dzieci i młodzieży, @mama_psycholog_dzieciecy
Specjalizuje się w pracy z dziećmi, młodzieżą i rodzicami. Pracuje w nurcie terapii poznawczo-behawioralnej. Prowadzi prywatną praktykę psychologiczną, terapie indywidualne, grupowe, treningi i warsztaty terapeutyczne dla dzieci i rodziców. Prywatnie mama 3,5 letniego Aleksa, niebawem podwójna mama.